नेपालका चर्चित लेखकका पुस्तकको कभर ‘चोरी’ गरेर बनाईएको खुलाशा (प्रमाणसहित)

बौद्धिक चोरीको सवाल पछिल्लो समय निकै उठ्छन् । खासगरि अर्काको बौद्धिक कामको चोरी गरेर जस आफुले लिने प्रचलनलाई बौद्धिक चोरीको संज्ञा दिईन्छ । कुनै काम गर्नका लागि एउटा मानिसले त्यससँग सम्बन्धित रहेर धेरै अनुसन्धान गर्नुपर्ने हुन्छ । र, यसरी अनुसन्धानबाट निस्किएको कुनै प्रतिफलको ‘जस’, जसले दुख गरेको हो उसले पाउनुपर्छ । तर कसैले मरिमेटेर दुख गर्ने तर ठिक त्यहि कुरालाई नक्कल गरेर जस आफुले लिने गरेका धेरै उदाहरणहरु पछिल्लो समय भेटिन्छन् ।

खासगरि बौद्धिक चोरीको सवालमा फिल्म उद्योग अगाडि छ । नेपाली फिल्मको पोस्टर मेकिङमा बौद्धिक चोरी प्रस्ट झल्किन्छ । र, नेपाली पोस्टर डिजाईनरहरु यो सवालबाट धेरै चोटी घेरिईसकेका छन् । हुन त यस्तो खाले बौद्धिक चोरी बलिउड र हलिउडमा पनि नहुने चाँहि होईन । बौद्धिक चोरीको सवाल धेरै कुरामा जोडिन्छ । बौद्धिक चोरीलाई अँग्रेजीमा ‘प्लागियारिज्म’ भनिन्छ ।

पछिल्लो समय नेपालमा निकै चर्चा कमाएका केहि उपन्यास तथा पुस्तकहरुको कभर डिजाईन पनि चोरेर राखेको पाईएको छ । यसलाई जानकारहरुले ‘बौद्धिक चोरी’ भनेर चर्चा गरिसकेका छन् । बुद्धिसागरको कर्णाली ब्लुजदेखि पछिल्लो पटक कुमार नगरकोटीले लेखेको मिस्टिका सम्मका केहि नेपाली पुस्तकको कभर चोरेको पाईएको छ । हामीले यहाँ प्रमाणसहित पेश गरेका छौँ ।

मिस्टिका

मिस्टिका लेखक कुमार नगरकोटीले लेखेको पहिलो उपन्यास हो । फुटकर कथाहरु लेख्दै आएका नगरकोटीले केहि वर्ष अगाडि एउटा कथा सँग्रह बजारमा ल्याएका थिए । त्यसपछि उपन्यास लेखेका नगरकोटीको यो पुस्तक यतिबेला पाठकहरुमाझ चर्चामा छ । यो पुस्तकको कभर ‘माई क्याट नेम लुकाज’सँग ठ्याक्कै मिल्छ । बुक हिल पब्लिकेशनले यो उपन्यास बजारमा ल्याएको हो । यस पुस्तकको कभर डिजाइन गर्नुमा मुख्य भुमिका अर्का लेखक बुद्धिसागरको छ । शुरुमा अर्को डिजाइन फाइनल गरिए पनि पछि बुद्धिसागरले कालो ब्याकग्रउण्डमा बिरालोको तस्विर सतिह कभर फिक्स गरेका थिए ।

कर्नाली ब्लुज

बुद्धिसागरले लेखेको यो उपन्यास निकै चर्चित उपन्यास हो । फाईनप्रिन्टले बजारमा ल्याएको यो पुस्तकको कभर पनि ठ्याक्कै अरुसँग मिल्छ । यो उपन्यासले बाबु र छोराको सम्बन्धको बारेमा बोल्छ । यो उपन्यासको कभर कहाँबाट ल्याएर टपक्क यहाँ राखिएको यहाँ फोटो हेर्नुस् ।

यायावर

ब्रजेश खनालले लेखेको उपन्यास यायावरको पुस्तकको कभर पनि चोरी भएको देखिन्छ । डोरीमा छाता झुण्डाईएको फोटो भएको यो पुस्तकको डिजाईनमा डिजाईनरले आफ्नो कन्सेप्ट लगाएको देखिँदैन । यो पुस्तकलाई पनि फाईनप्रिन्टले बजारमा ल्याएको हो ।

बदलिँदो नेपाली समाज

चैतन्य मिश्रले लेखेको यो पुस्तकको कभर पेज पनि चोरी गरेर राखिएको हो । ओशोको पुस्तक ‘ब्र्रिंगिङ अप चिल्ड्रेन’को कभर पेजसँग दुरुस्तै यसको डिजाईन गरिएको छ । र, यो पुस्तकको डिजाईनमा पनि डिजाईनरको क्रियटिभिटि देखिँदैन । उनले सिधै चोरी गरेको यो फोटोबाटै प्रस्ट हुन्छ ।

रिज्वाईस

राजन थपलियाले लेखेको पुस्तक ‘रिज्वाईस’को कभर डिजाईन पनि विदेशी पुस्तकको कभरबाटै सिधै चोरिएको छ । थोमस केम्पिसले लेखेको पुस्तक ‘द ईमिटेसन अफ क्राईस्ट’को कभरसँग थपलियाले लेखेको पुस्तकको कभर दुरुस्तै मिल्छ । र, यो पनि डिजाईनरले आफ्नो तरिकाले डिजाईन गरेका होईनन् ।

मान्ठा डराएको जुग

पत्रकार मोहन मैनालीले लेखेको यात्रा कथा ‘मान्ठा डराएको जुग’को कभर पनि अँग्रेजी पुस्तकको कभरसँग ठ्याक्कै मिलेको छ । ‘अ डान्स विद स्याडोज’ नामक पुस्तकको कभर र ‘मान्ठा डराएको जुग’को कभर उस्तै छ ।

फाईनप्रिन्टका प्रकाशक अजित बरालको स्पष्टोक्ति यस्तो छ ।